Monday, January 20, 2025

កម្រងរូបភាពព្រះពុទ្ធរូប​ប្រទានពរ វត្តមង្គលវ័ន
















 

Wednesday, August 9, 2023

អាសាឡ្ហបូជា


 

អាសាឡ្ហ ជា​ឈ្មោះ​ខែទី៨​នៃ​ចន្ទគតិ ដែល​ហៅថា​ខែអាសាឍ ឬអាសាឡ្ហ​នេះ។ ចំណែក​ឯ​ពាក្យ​បូជា ​មានន័យ​ថា ការថ្វាយ ការ​គោរពប្រតិបត្តិ ឬ​គោរពជូនវត្ថុអ្វីៗ ចំពោះ​បូជនីយ​បុគ្គល ការ​ស្ដាប់​ឱវាទ ប្រព្រឹត្ត​តាម​ឱវាទ​របស់​បុគ្គល​ដែល​គួរ​គោរព។ ជា​រួម អាសាឡ្ហបូជា​មានន័យ​ថា ការគោរព ការ​រំលឹក​នូវសេចក្តី​អ្វីមួយ ខ្លឹមសារ​អ្វីមួយ​នៅ​ក្នុង​ខែអាសាឍ។ នេះ​បើ​តាម​សៀវភៅ​វចនានុក្រម​ខែ្មរ។

យ៉ាង​ណាមិញ ក្នុង​ពុទ្ធសាសនា អាសាឡ្ហបូជា គឺជា​ថ្ងៃ​រំលឹក​ដល់​ព្រឹត្តិការណ៍​សំខាន់ៗ​ទាំង ៥ របស់​ព្រះពុទ្ធ។ ទី១ ថ្ងៃ​ដែល​ព្រះពុទ្ធទ្រង់​ចាប់​បដិសន្ធិ ទី២ ថ្ងៃ​ដែល​ព្រះពុទ្ធទ្រង់​ចេញ​ទៅ​សាងផ្នួស ទី៣ ថ្ងៃ​ដែល​ព្រះពុទ្ធទ្រង់​សម្តែង​ព្រះធម៌ទេសនា​ជា​លើកដំបូង​ប្រោស​បញ្ចវគ្គីយ៍ ទី៤ ថ្ងៃ​ដែល​ព្រះពុទ្ធទ្រង់​ស្ថាបនា​ភិក្ខុសង្ឃ​ជា​លើកដំបូង និង​ទី៥ថ្ងៃ​ដែល​ព្រះពុទ្ធទ្រង់​សម្តែង​យមក​ប្បាដិហារ្យ។ នេះ​បើ​តាម​សៀវភៅ​អាសាឡ្ហបូជា ទិវា​វិថី​ពុទ្ធបរិស័ទ។

ថ្លែង​ក្នុង​កម្មវិធី ឈ្វេងយល់​បុណ្យអាសាឡ្ហបូជា ប្រារព្ធ​កាល​ពី​ដើម​ខែកក្កដា នាសាល​សន្និសីទ​ចតុម្មុខ ដោយ​មាន​សិស្សនិស្សិត យុវជន រួម​ទាំង​ព្រះសង្ឃ​ប្រមាណជាង​៥០០អង្គ និង​នាក់ ព្រះធម្មឃោសាចារ្យ​បណ្ឌិត ឃី សុវណ្ណរតនា សាកលវិទ្យាធិការ​ស្ដីទី​នៃ​ពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យ​ព្រះសីហនុរាជ មាន​ថេរដីកា​ថា ពិធី​បុណ្យអាសាឡ្ហបូជា ដែល​នឹង​ប្រារព្ធ​ឡើង​ក្នុង​ឆ្នាំ២០១៩​នេះគឺ ដើម្បី​រំលឹកនឹក​ដល់ថ្ងៃ​ខួបនៃ​ការចុះ​ចាប់​បដិសន្ធិ​គម្រប់​២៦៤៣​ឆ្នាំ ខួបការ​ចេញ​បួស គម្រប់២៦១៤​ឆ្នាំ ខួប​ថ្ងៃសម្តែង​បឋមទេសនា​និង​កំណើត​ព្រះសង្ឃ ព្រមទាំង​សម្តែង​យមកប្បាដិហារ្យ គម្រប់​២៦០៨ឆ្នាំ។ ព្រឹត្តិការណ៍​ប្រកប​ដោយ​អភិលក្ខិត​សម័យ​ទាំង ៥នេះ កើត​ឡើង​នៅចំថ្ងៃ១៥កើត ខែអាសាឍ ខុសគ្នា​តែឆ្នាំ​តែប៉ុណ្ណោះ។

ពិធីបុណ្យអាសាឡ្ហបូជា គឺជាពិធីបុណ្យព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ ដែលជាធម្មតាធ្វើឡើងក្នុងខែកក្កដា  នៅថ្ងៃពេញបូណ៌មី ខែ ពិសាខ ។ វាត្រូវបានប្រារព្ធនៅ ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ប្រទេសកម្ពុជា ប្រទេសថៃ ស្រីលង្កា ឡាវ មីយ៉ាន់ម៉ា និងនៅក្នុងប្រទេសដែលមានប្រជាជនកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ។ នៅ ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ពិធីបុណ្យនេះផ្តោតលើ ប្រាសាទម៉េនឌូត និង ប្រាសាទបូរ៉ួប៊ូឌួ កោះជ្វាកណ្តាល ។ អាសាឡ្ហ ជា​ឈ្មោះ​ខែទី៨​នៃ​ចន្ទគតិ ដែល​ហៅថា​ខែអាសាឍ ឬអាសាឡ្ហ​នេះ។ ចំណែក​ឯ​ពាក្យ​បូជា ​មានន័យ​ថា ការថ្វាយ ការ​គោរពប្រតិបត្តិ ឬ​គោរពជូនវត្ថុអ្វីៗ ចំពោះ​បូជនីយ​បុគ្គល ការ​ស្ដាប់​ឱវាទ ប្រព្រឹត្ត​តាម​ឱវាទ​របស់​បុគ្គល​ដែល​គួរ​គោរព។ សសរុបជារួមមក អាសាឡ្ហបូជា​មានន័យ​ថា ការគោរព ការ​រំលឹក​នូវសេចក្តី​អ្វីមួយ ខ្លឹមសារ​អ្វីមួយ​នៅ​ក្នុង​ខែអាសាឍ។ ក្នុង​ពុទ្ធសាសនា អាសាឡ្ហបូជា គឺជា​ថ្ងៃ​រំលឹក​ដល់​ព្រឹត្តិការណ៍​សំខាន់ៗ​ទាំង ៥ របស់​ព្រះពុទ្ធ។ ទី១ ថ្ងៃ​ដែល​ព្រះពុទ្ធទ្រង់​ចាប់​បដិសន្ធិ ទី២ ថ្ងៃ​ដែល​ព្រះពុទ្ធទ្រង់​ចេញ​ទៅ​សាងផ្នួស ទី៣ ថ្ងៃ​ដែល​ព្រះពុទ្ធទ្រង់​សម្តែង​ព្រះធម៌ទេសនា​ជា​លើកដំបូង​ប្រោស​បញ្ចវគ្គីយ៍ ទី៤ ថ្ងៃ​ដែល​ព្រះពុទ្ធទ្រង់​ស្ថាបនា​ភិក្ខុសង្ឃ​ជា​លើកដំបូង និង​ទី៥ថ្ងៃ​ដែល​ព្រះពុទ្ធទ្រង់​សម្តែង​យមក​ប្បាដិហារ្យ។ 

ពិធីបុណ្យអាសាឡ្ហបូជា ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាថ្ងៃ ធម៌ គឺជាពិធីបុណ្យដ៏សំខាន់បំផុតមួយរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ ដែលប្រារព្ធដូចដែលវាធ្វើធម្មទេសនាលើកដំបូងរបស់ព្រះពុទ្ធគឺ "ធម្មទេសនានៅសួនសត្វក្តាន់" នៅ សាណាត,  ដែលព្រះអង្គបានកំណត់ដល់អតីតជាតិទាំងប្រាំរបស់ព្រះអង្គ។ ភ្ជាប់​លទ្ធិ​ដែល​បាន​មក​ដល់​ទ្រង់​បន្ទាប់​ពី​ការ​ត្រាស់​ដឹង​របស់​ទ្រង់។ ធម្មទេសនា​ទី ១ នេះ ដែល​គេ​តែង​ហៅថា «​ការ​រំកិល​កង់​នៃ​ព្រះ​ធម៌​» គឺ​ជា​ពាក្យ​ប្រៀនប្រដៅ​សម្រាប់​ពុទ្ធសាសនិកជន​ក្នុង​អរិយ​សច្ច​៤ គឺ​មាន ​ទុក្ខ (​ទុគ៌ត​) ។ ទុក្ខ​កើត​ឡើង​ដោយ​តណ្ហា ( តណ្ហា ); មានសភាព ( និព្វាន ) ហួសពីទុក្ខ និងតណ្ហា។ ហើយទីបំផុត មាគ៌ាទៅកាន់និព្វាន គឺតាមរយៈ អរិយមគ្គ ។ គ្រប់សាលា និងទំនៀមទំលាប់ផ្សេងៗនៃព្រះពុទ្ធសាសនា វិលជុំវិញគោលលទ្ធិកណ្តាលនៃ អរិយសច្ច ៤ ។

ធម្មទេសនាទី១នេះ មិនត្រឹមតែជាធម្មទេសនាដំបូងបង្អស់ ដែលព្រះពុទ្ធទ្រង់បានត្រាស់ដឹង បន្ទាប់ពីការត្រាស់ដឹងប៉ុណ្ណោះទេ វាថែមទាំងមានខ្លឹមសារនៃការបង្រៀនជាបន្តបន្ទាប់ទាំងអស់របស់ព្រះអង្គផងដែរ។ នៅចុងបញ្ចប់នៃកិច្ចពិភាក្សានោះ អ្នកចូលរួមម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកចូលរួមទាំងប្រាំនាក់បានរំលឹកឡើងវិញនូវការយល់ដឹងរបស់គាត់អំពីអ្វីដែលបាននិយាយ ហើយសុំឱ្យទទួលជាសាវ័ក ដែលជាការស្នើសុំដែលព្រះពុទ្ធបានប្រោសឱ្យ ដូច្នេះហើយទើបបង្កើតព្រះសង្ឃដំបូង។ 

Wednesday, February 1, 2023

ឧត្តរិមនុស្សធម្ម

 

ត្តរិមនុស្សធម្មនោះ គឺសំដៅយក 



១. ឈាន (គុណជាតសំរាប់ដុតបង់នូវកិលេស)បានខាង បឋមជ្ឈាន ទុតិយជ្ឈាន តតិយជ្ឈាន

ចតុត្ថជ្ឈាន។

២. វិមោក្ខ (គុណធម៌ដែលផុតស្រឡះចាករាគៈជាដើម)បានខាង សុញ្ញតវិមោក្ខអនិមិត្តវិមោក្ខ អប្បណិហិតវិមោក្ខ។

៣. សមាធិ (សភាពដែលដំកល់ចិត្តស្មើមាំល្អក្នុងអារម្មណ៍)បាន​ខាង សុញ្ញតសមាធិ អនិមិត្តសមាធិអប្បណិហិតសមាធិ។

៤. សមាបត្តិ (គុណជាតិដែលដល់ព្រម)បានខាង សុញ្ញតសមាបត្តិ អនិមិត្តសមាបត្តិ អប្បណិហិតសមាបត្តិ។

៥. ញាណទស្សនៈ (កិរិយាឃើញដោយបញ្ញា)បាន​ខាងត្រៃវិជ្ជា គឺសេចក្តីដឹងវិសេស៣យ៉ាង។

៦. មគ្គភាវនា (កិរិយាចំរើននូវមគ្គ)បាន​ខាងសតិប្បដ្ឋាន៤ សម្មប្បធាន៤ ឥទ្ធិបាទ៤ ឥន្ទ្រិយ៥ ពល៥ ពោជ្ឈង្គ៧មគ្គប្រកបដោយអង្គ៨ដ៏ប្រសើរ។

៧. ផលសច្ឆិកិរិយា (ដំណើរធ្វើឲ្យច្បាស់លាស់នូវផល)បានខាងធ្វើឲ្យច្បាស់លាស់នូវសោតាបត្តិផល ធ្វើឲ្យច្បាស់លាស់នូវសកទាគាមិផល ធ្វើឲ្យច្បាស់លាស់នូវនូវអនាគាមិផល ធ្វើឲ្យច្បាស់លាស់នូវអរហត្តផល។

៨. កិលេសប្បហាន (កិរិយាលះបង់កិលេស)បានខាង កិរិយាលះបង់រាគៈ លះបង់ទោសៈ លះបង់មោហៈ។

៩. វិនីវរណតា ចិត្តស្ស (ចិត្តមាននីវរណធម៌ប្រាសហើយ) បានខាង ការហាមឃាត់ចិត្តចាករាគៈ ហាមឃាត់ចិត្តចាកទោសៈ ហាមឃាត់ចិត្តចាកមោហៈ។

១០. សុញ្ញាគារេ អភិរតិ

 

(សេចក្តីត្រេកអរក្នុងផ្ទះដ៏ស្ងាត់) បានខាង

សេចក្តីត្រេកអរក្នុងផ្ទះស្ងាត់ដោយបឋមជ្ឈាន

សេចក្តី​ត្រេកអរក្នុង​ផ្ទះស្ងាត់ដោយ​ទុតិយជ្ឈាន

សេចក្តី​ត្រេកអរ​ក្នុងផ្ទះស្ងាត់​ដោយ​តតិយជ្ឈាន

សេចក្តី​ត្រេកអរ​ក្នុងផ្ទះស្ងាត់​ដោយ​ចតុត្ថជ្ឈាន។


ធម៌ទាំង១០នេះ ហៅថា ឧត្តរិមនុស្សធម្ម។

បាតិមោក្ខសំវរសីល

    បាតិមោក្ខសំវរសីល អនុសាសន៨ យ៉ាង ពាក្យប្រៀនប្រដៅចំពោះភិក្ខុ ដែលបានឧបសម្បទាថ្មីៗ ក្នុងពេលជាលំដាប់បន្ទាប់អំពីកម្មវាចាមក ដើម្បីឲ្យដឹងបណ្ដើរជាការបណ្ដោះ អាសន្ន ហៅថា អនុសាសនៈ មាន៨ យ៉ាងគឺ និស្ស័យ៤ អករណីយកិច្ច៤។ បច្ច័យជាគ្រឿងអាស្រ័យរបស់បព្វជិត ហៅថា និស្ស័យ មាន ៤យ៉ាងគឺ 
            ដើរបិណ្ឌបាត១
            ស្លៀកដណ្ដប់សំពត់បង្សុកូល១ 
            នៅអាស្រ័យ ក្រោមម្លប់ឈើ១ 
            ឆាន់ថ្នាំត្រាំដោយទឹកមូត្រ១។ 

 កិច្ចដែលបព្វជិតមិនត្រូវធ្វើហៅថា អករណីយកិច្ច មាន៤ យ៉ាងគឺ៖ 
        - សេពមេថុន១ 
        - លួចទ្រពទ្យគេ១ 
        - សំលាប់សត្វ១ 
        - ពោលអួតគុណវិសេស ដែលមិនមានក្នុងខ្លួន១។

 ត្រៃសិក្ខា គុណជាតិដែលបព្វជិតត្រូវសិក្សាហៅថា សិក្ខា មាន ៣យ៉ាងគឺ សីល១ សមាធិ១ បញ្ញា១។
         ១ - ការសង្រួមកាយ វាចាដោយប្រពៃហៅថា សីល។ 
         ២ - ការរក្សាចិត្ដឲ្យស្ងប់រំងាប់ហៅថា សមាធិ។ 
         ៣ -ការដឹងច្បាស់ក្នុងកងសង្ខារហៅថា បញ្ញា។

     អាបត្ដិ ទោសដែលកើតឡើងព្រោះសេចក្ដីល្មើសវិន័យបញ្ញាត្ដិ ដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ហាមហៅថា អាបត្ដិ អាបត្ដិនោះពោលដោយឈ្មោះ មាន៧យ៉ាងគឺ៖ 
    -  បារាជិក បើភិក្ខុត្រូវហើយត្រូវដាច់ចាកភិក្ខុភាវៈ។ 
    - សង្ឃាទិសេស បើភិក្ខុហើយត្រូវចូលបរិវាសកម្ម ទើបរួចចាកអាបត្ដិបាន។ 
    - ថុល្លច្ច័យ អាបត្ដិទាំង ៥យ៉ាងតទៅនេះ បើភិក្ខុត្រូវហើយត្រូវសំដែងចំពោះមុខសង្ឃ ឬគណៈ ឬបុគ្គល ទើបរួចចាកទោសបាន។ 
    - បាចិត្ដិយបាដិទេសនិយ ទុក្កដ ទុព្ភាសិត អាបត្ដាបជ្ជនាការ អាការដែលភិក្ខុ នឹង ត្រូវអាបត្ដិទាំងនោះមាន ៦យ៉ាងគឺ៖
             ១ - អលជ្ជិតា ត្រូវដោយមិនខ្មាស់។
             ២ - អញ្ញាណតា ត្រូវដោយមិនស្គាល់អាបត្ដិ។
             ៣ - កុក្កុច្ចប្បកតត្ដា ត្រូវដោយសង្ស័យ ហើយចេះតែធ្វើ។ 
             ៤ - អកប្បរិយ កប្បិយសញ្ញិតា ត្រូវដោយសំគាល់ថា មិនគួរក្នុងរបស់ដែលគួរ។
             ៥ - កប្បយេ អកប្បិយសញ្ញិតា ត្រូវដោយសំគាល់ថា គួរក្នុងរបស់ដែលមិនគួរ។
             ៦ - សតិសម្មោសា ត្រូវដោយភ្លេចស្មារតី។ 

     សិក្ខាបទ វិន័យបញ្ញាត្ដិ ដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ហាម លើកឡើងជាប្រការ ឬ ជាមាត្រាមួយៗ ដែលហៅថាសិក្ខាបទនោះ មានក្នុងបាតិមោក្ខខ្លះ មិនមានក្នុងបាតិមោក្ខខ្លះ។ សិក្ខាបទដែលមានក្នុងបាតិមោក្ខនោះគឺ៖ បារាជិក៤ សង្ឃាទិសេស១៣ អនិយត២ និស្សគ្គិយបាចិត្ដិយ៣០ សុទ្ឋិកបាចិត្ដិយ៤ សេគ្គិយវត្គ ៧៥ រួមជា ២២០ រាប់ទាំងអធិករណសមថ ៧ផ្សំផង ជា ២២៧។

Saturday, January 14, 2023

សទ្ធម្មប្បតិរូបកសូត្រ

🍂(ធម៌ដែលស្រដៀងនឹងព្រះសទ្ធម្ម ឬ ធម៌ប្លម)🍂 
     សម័យមួយ ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់គង់នៅវត្តជេតពន របស់អនាថបិណ្ឌិកសេដ្ឋី ជិតក្រុងសាវត្ថី ។ គ្រានោះឯង ព្រះមហាកស្សបមានអាយុ ចូលទៅគាល់ព្រះមានព្រះភាគ លុះចូលទៅដល់ហើយ ក៏ថ្វាយ​បង្គំព្រះមានព្រះភាគរួចអង្គុយក្នុងទីដីសមគួរ ។ លុះព្រះមហាកស្សបមានអាយុ អង្គុយក្នុងទីដ៏សមគួរហើយ ក៏ក្រាបទួលសួរព្រះមានព្រះភាគយ៉ាងនេះថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចម្រើន ចុះហេតុដូចម្តេច បច្ច័យដូចម្តេច បានជាក្នុងកាលពីដើម មានសិក្ខាបទតិច តែមានភិក្ខុបានសម្រេចព្រះអរហត្តច្រើន បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចម្រើន ហេតុដូចម្តេច បច្ច័យដូចម្តេច បានជាឥឡូវនេះ មានសិក្ខាបទច្រើន តែមានភិក្ខុបានសម្រេចព្រះអរហត្តតិច ។

     ម្នាលកស្សប ហេតុនុ៎ះ តែងមានយ៉ាងនេះឯង កាលបើពួកសត្វសាបសូន្យទៅ ព្រះសទ្ធម្មក៏អន្តរធានទៅដែរ បានជាមានសិក្ខាបទច្រើន មានពួកភិក្ខុបានសម្រេចព្រះអរហត្តតិច ម្នាលកស្សប សទ្ធម្មប្បតិរូបក៍ គឺធម៌ដែលស្រដៀងគ្នានឹងព្រះសទ្ធម្ម មិនបានកើតឡើងក្នុងលោក ដរាបណា ការអន្តរធាននៃព្រះសទ្ធម្ម ក៏មិនមាន ដរាបនោះ ម្នាលកស្សប សទ្ធម្មប្បតិរូបក៍កើតឡើងក្នុងលោក កាលណាអន្តរធាននៃព្រះសទ្ធម្ម ក៏មានកាលនោះ ។ ម្នាលកស្សប ជាតរូបប្បតិរូបក៍ គឺរបស់ដែលស្រដៀងនឹងមាស មិនទាន់កើតឡើងក្នុងលោក ដរាបណា ការអន្តរធាននៃមាស ក៏មិនមានដរាបនោះ ម្នាលកស្សប ជាតរូបប្បតិរូបក៍ គឺរបស់ដែលស្រដៀងនឹងមាស កើតឡើងក្នុងលោក ដរាបណា ការអន្តរធាននៃមាស ក៏មានក្នុងកាលនេះ យ៉ាងណាមិញ ។ 

    ម្នាលកស្សប សទ្ធម្មប្បតិរូបក៍មិនបានកើតឡើងក្នុងលោក ដរាបណា ការអន្តរធាននៃព្រះសទ្ធម្ម ក៏មិនមានដរាបនោះ ម្នាលកស្សប សទ្ធម្មប្បតិរូបក៍កើតឡើងក្នុងលោក កាលណា ការអន្តរធាននៃព្រះសទ្ធម្ម ក៏មានក្នុងកាលនោះ យ៉ាងនេះឯង។ ម្នាលកស្សប បឋវីធាតុ ធ្វើព្រះសទ្ធម្មឲ្យអន្តរធានទៅក៏ទេ អាបោធាតុ ធ្វើព្រះសទ្ធម្មឲ្យអន្តរធានទៅក៏ទេ តេជោធាតុ ធ្វើព្រះសទ្ធម្មឲ្យអន្តរធានទៅក៏ទេ វាយោធាតុធ្វើព្រះសទ្ធម្មឲ្យអន្តរធានទៅក៏ទេ មានតែពួកមោឃបុរស ដែលកើតឡើងក្នុងលោកនេះ ទើបធ្វើព្រះសទ្ធម្មនេះឲ្យអន្តរធានទៅបាន ម្នាលកស្សប ដូចទូកលិចចុះដោយការផ្ទុករបស់យ៉ាងណា ។ ម្នាលកស្សប ការអន្តរធាននៃព្រសទ្ធម្ម មិនមែនយ៉ាងនេះទេ ។ ម្នាលកស្សប ធម៌ ៥ ប្រការនេះ ថយចុះ តែងប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីវិនាស ដើម្បីសាបសូន្យនៃព្រះសទ្ធម្ម ។ 

    ធម៌ ៥ ប្រការ តើដូចម្តេចខ្លះ ? ម្នាលកស្សប ពួកភិក្ខុ ភិក្ខុនី ឧបាសក ឧបាសិកា ក្នុងសាសនានេះ 
- ជាអ្នកមិនគោរព មិនកោតក្រែងចំពោះព្រះសាស្តា ១ 
- ជាអ្នកមិនគោរព មិនកោតក្រែងចំពោះព្រះធម៌ ១ 
- ជាអ្នកមិនគោរព មិនកោតក្រែង ចំពោះព្រះសង្ឃ ១ 
- ជាអ្នកមិនគោរព មិនកោតក្រែងចំពោះសិក្ខា ១ 
- ជាអ្នកមិនគោរព មិនកោតក្រែង ចំពោះសមាធិ ១ ។ 

    ម្នាលកស្សប ធម៌ទាំង ៥ ប្រការនេះឯង ថយចុះ តែងប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីសាបសូន្យនៃព្រះសទ្ធម្ម ។ ម្នាលកស្សប ធម៌ ៥ ប្រការនេះ តែងប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីតាំងនៅ ដើម្បីមិនវិនាស មិនសាបសូន្យនៃព្រះសទ្ធម្ម ។ ធម៌ទាំង ៥ ប្រការ តើដូចម្តេចខ្លះ ។ ម្នាលកស្សបពួកភិក្ខុ ភិក្ខុនី ឧបាសក ឧបាសិកា ក្នុងសាសនានេះ ជាអ្នកគោរព កោតក្រែង ចំពោះព្រះសាស្តា ១ ជាអ្នកគោរព កោតក្រែងចំពោះព្រះធម៌ ១ ជាអ្នក គោរព កោតក្រែងចំពោះព្រះសង្ឃ ១ ជាអ្នកគោរព កោតក្រែងចំពោះសិក្ខា ១ ជាអ្នកគោរព កោតក្រែងចំពោះសមាធិ ១ ។

 ម្នាលកស្សប ធម៌ទាំង ៥ ប្រការនេះឯង តែងប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីតាំងនៅ ដើម្បីមិនវិនាស មិនសាបសូន្យនៃព្រះសទ្ធម្ម ។ (សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ និទានវគ្គ កស្សបសំយុត្តទី ៤ សទ្ធម្មប្បតិរូបកសូត្រទី ១៣ បិដក ៣២ ទំព័រ ១៧៦) 

    សទ្ធម្មប្បតិរូបក៍ ២ យ៉ាងៈ 
        ១. អធិគមសទ្ធម្មប្បតិរូបក៍ ធម៌ដែលស្រដៀងនឹងឈាន មគ្គ ផល និព្វាន 
    ២. បរិយត្តិសទ្ធម្មប្បតិរូបក៍ ធម៌ដែលស្រដៀងនឹងព្រះបរិយត្តិ អធិគមសទ្ធម្មប្បតិរូបក៍ បានដល់ វិបស្សនូបក្កិលេស ១០ យ៉ាង
                 ១. ឱភាស
                 ២. ញាណ 
                ៣. បីតិ 
                ៤. បស្សទ្ធិ 
                ៥. សុខ 
                ៦. អធិមោក្ខៈ 
               ៧. បគ្គាហៈ 
               ៨. ឧបដ្ឋានៈ 
               ៩. ឧបេក្ខាវជ្ជនៈ 
        ១០. ឧបេក្ខានិកន្តិ បរិយត្តិសទ្ធម្មប្បតិរូបក៍ ធម៌ដែលមិនមែនជាពុទ្ធវចនៈ គឺ គុឡ្ហវិន័យ គុឡ្ហវេស្សន្តរ គុឡ្ហមហោសធ វណ្ណបិដក អង្គុលិមាលបិដក រដ្ឋបាលគជ្ជិតៈ អាឡវកគជ្ជិតៈ វេទល្លបិដក ដែលក្រៅពីកថាវត្ថុ ៥ យ៉ាងនេះគឺធាតុកថា អារម្មណកថា អសុភកថា ញាណវត្ថុកថា វិជ្ជាករណ្ឌកៈ ដែលមិនឡើងកាន់សង្គីតិទាំង ៣ ឈ្មោះថា បរិយត្តិសទ្ធម្មប្បតិរូបក៍ ។ 

 (សារត្ថប្បកាសិនី អដ្ឋកថា សំយុត្តនិកាយ) 
         ធម៌ ស្រដៀងនឹងព្រះសទ្ធម្ម គឺ សទ្ធម្មប្បដិរូប។ ព្រះបរិយត្តិសទ្ធម្ម បានដល់ បាលីនៃពុទ្ធវចនៈ និង អដ្ឋកថា ។ កាលស្តាប់ពាក្យខុសហើយ ផលក៏ខុសដែរ នឹងនាំអោយអន្តរាយដល់ការត្រាស់ដឹង។ ពុទ្ធបរិសទ្ធ គប្បីសំគាល់ នូវព្រះពុទ្ធវចនៈ ដែលព្រះអង្គសំដែងហើយ ដោយល្អថា គួររៀន គួរទន្ទេញ គួរចងចាំ ហើយបដិបត្តិតាម ព្រះធម៌យូរៗ ទើបមានម្តង។

        ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ក្នុងសាសនានេះ អ្នកទាំងឡាយ គប្បីសិក្សាយ៉ាងនេះថា ព្រះសូត្រទាំងឡាយណា ដែលព្រះតថាគតសម្តែងហេីយ ជាព្រះសូត្រដ៏ជ្រៅ មានអត្ថដ៏ជ្រៅ ជាលេាកុត្តរៈ ប្រកបដេាយសភាពដ៏សូន្យ ព្រះសូត្រទាំងនេាះ កាលបុគ្គលពេាល យេីងនឹងប្រុងស្តាប់ ដាក់ចុះនូវសេាតៈ យកចិត្តទុកដាក់ដេីម្បីដឹង និងសម្គាល់នូវធម៌ទាំងនេាះថា គួររៀន គួរទន្ទេញ ដូច្នេះ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អ្នកទាំងឡាយ គប្បីសិក្សាយ៉ាងនេះចុះ។

Wednesday, December 21, 2022

Humanitarian Social Work - ជំនួយជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះទឹកជំនន់ - EVOV ORG

Humanitarian Social Work - កម្មវិធីចែកសម្ភារៈសិក្សារៀនសូត្រ និងគ្រឿងឧបភោ...

រោងសិប្បកម្មរតនៈបទុម - EVOV ORG

គម្រោងសិប្បកម្មរបស់អង្គការ - ចែកសម្ភារៈសិក្សា - EVOV ORG

Sunday, February 13, 2022

នេះជាអ្វីដែលស្វាមីភរិយា​ ត្រូវយល់ដឹង​ | ហ៊ុយ​ ជោតមុនី​ - Huy Choothmuny

Friday, February 11, 2022

បណ្ដុះក្ដីស្រឡាញ់ពិត​ ១​ | កល្យាណមិត្តព្រះពុទ្ធសាសនា​ | ហ៊ុយ​ ជោតមុនី

ហ៊ុយ​ ជោតមុនី​ | ចាន់​ សុជន​ | វត្តប្រាសាទស្រះកណ្ដាល​ ខ្ចាស់

កម្មវិធីកល្យាមិត្តពុទ្ធសាសនា​ -​ សាលឿម​ -​ ជោតមុនី​ -​ សំណាង

កម្មវិធីចែកសម្ភារៈសិក្សា និងកម្មវិធីបើកគម្រោងសិប្បកម្ម

កម្មវិធីចែកសម្ភារៈសិក្សា និងកម្មវិធីបើកគម្រោងសិប្បកម្ម